Nog meer reacties…

Beste Martin,
Het door jou bezorgde boekje heb ik met veel plezier gelezen. Vooral het contrast tussen de brieven van je moeder en je vader vond ik spannend. Het gaf me verder een mooi kijkje in het grassroots communisme in Nederland van vlak voor en tijdens de oorlog. De doos met brieven die je laat zien doet heel erg denken aan de doos die ik vond na mijn ouders overlijden. Allemaal brieven uit hun onderduiktijd. Beide waren ondergedoken in de Rekkense inrichting. Mijn moeder werkte er als groepsleidster tot het eind van de oorlog, mijn vader begon als zodanig , daarna werd hij patiënt in een groep waarin ook Achterberg zat en later toen hij verraden dreigde te worden dook hij onder in de inrichting en later bij een boer in de omgeving. Als ontwerper hield hij zich vooral bezig met het vervalsen – hij zou dat woord nooit gebruikt hebben – met het namaken van persoonsbewijzen en bonkaarten. Al die verhalen kwamen weer boven door jouw boekje. Bedankt daarvoor.Qua uitvoering vond ik het ook mooi. Prachtig papier (arctic schat ik) en mooi van letterbeeld. 

Dag Martin,
Van Bas kreeg ik jullie boek Ik heb niets warms voor de winter. Wat een fraai monument voor je ouders is dat geworden. Het facsimile afbeelden van die ‘kleine’ briefjes tilt ze op tot de waardevolle documenten die ze zijn en brengen het eenvoudig vertelde maar indrukwekkende verhaal heel dichtbij. Mooi gemaakt!

Martin,
Met liefde gedaan, ik heb echt genoten van jullie boek – zo mooi! Dus de recensie meen ik van a tot z! Als ik het bulletin digitaal heb, zal ik het je ook sturen.
met vriendelijke groet,

Reacties op het boek

Beste Rob, Martin en Arjenne,
Ruim een week geleden kreeg ik het boek opgestuurd door Wilda en Willem. Drie dagen later op een zondag ben ik begonnen met lezen en het pakte me zo dat ik het in één keer heb uitgelezen.
Natuurlijk had ik er de pest in dat ik er bij de presentatie niet bij kon zijn wegens medische problemen maar dat zal Wilda jullie wel duidelijk hebben gemaakt.
Natuurlijk wist ik wel wat van jullie ouders en grootouders uit die tijd, maar na het lezen van het boek durf ik wel te vermelden dat dat minimaal was.
Oom Ab en Tante Mick jullie ouders en grootouders hebben er voor gekozen bij overlijden hun lichaam ter beschikking te stellen aan de wetenschap. Des te belangrijker is het dat er nu een boek is en dan is er geen begraafplaats maar een boekenkast waar je in gedachten bij kan staan.

Ha die Martin,
Nogmaals dank voor de uitnodiging. De presentatie van het boek heeft bij ons diepe indruk achter gelaten.
Heb het boek al bijna uit en ben verbaast over de kranigheid van jouw ouders destijds. Goed dat alles nog een uitleg heeft gekregen en ook nog vastgelegd voor ons nageslacht!
Vette groet en mazzel

Beste Martin
Ik heb gisteren enorm genoten van de presentatie van “Ik heb niets warms voor de winter”. Thuisgekomen heb ik er meteen in gebladerd en hier en daar gelezen. Mijn eerste indruk: ontroerend, indrukwekkend en verhelderend. Ik zie ook overeenkomsten tussen Ab (1914) en mijn vader (1913), die beiden eind jaren ’60 buitengewoon pensioen aanvroegen. Ook bij Gerard ging, zeker in die periode, ’s nachts de celdeur weer open voor ondervraging. Dat waren akelige nachten voor hem. Er zijn natuurlijk ook verschillen. En een daarvan is de verzameling brieven van Mick en Ab uit de jaren ’90. Wat een schat aan informatie over het verzet en de persoonlijke ervaring daarvan. Wat een schatten van mensen waren Ab en Mick! De presentaties door o.a. Mirjam, Martin en Bas vond ik ook heel bijzonder. Het kwam allemaal nogal binnen. Los van de presentatie was het ook fijn om een paar mensen tegen te komen: Theo en Magda, Edith Bakker, Joop IJsberg. Edith had ik in jaren niet meer gezien. Met Joop ga ik snel een afspraak maken. Fijne tijd en vriendelijke groet,

Beste Martin
Dank voor het opsturen van het boek “Ik heb niets warms voor de winter”. Verbinding, zorgzaamheid, zorgen voor elkaar, vertrouwen en veiligheid zijn de grote thema’s die Ab en Mirjam hun leven lang hebben uitgedragen én gestimuleerd, in hun omgeving. Volgens mij komen deze waardes ook ongelofelijk mooi tot hun recht in het boek met hun brieven.

Verbinding, zorgzaamheid, zorgen voor elkaar, vertrouwen en veiligheid zijn de grote thema’s die Ab en Mirjam hun leven lang hebben uitgedragen én gestimuleerd, in hun omgeving. Volgens mij komen deze waardes ook ongelofelijk mooi tot hun recht in het boek met hun brieven. 

Dag Martin,
Wat een mooi boek! Goed te lezen, ziet er prachtig uit. Indrukwekkend persoonlijk.

…ik vind het een bijzonder boek, erg mooi uitgegeven, authentiek, soms indringend. Het leek me zeker een vermelding in het Auschwitz bulletin waard.

Hoi Martin,
Het was inderdaad een uitzonderlijke bijeenkomst! De samenhang sprekers en muziek en zang was precies goed. En het boek ziet er zelfs door d ogen van een krantendrukker heel goed uit…

Dag Martin,
Ik was gistermiddag bij de boekpresentatie en was onder de indruk van de opkomst en jullie bijzondere verhaal. Het was zo druk dat het niet lukte je te groeten en te feliciteren met de uitgave.

…Ik lees nu het boek met de brieven en merk dat belangrijk is dat zo’n grote oorlog op menselijk, individueel niveau inzichtelijk gemaakt wordt. Waar kwetsbaarheid en moedig weerstreven hand in hand samengaan.

Dank
Mooi boek
Fantastisch dat je dit gedaan hebt. Ben trots op je.

Beste Martin,
Mijn collega heeft het boek dankbaar in ontvangst genomen. Hij staat binnenkort in de NIOD-bibliotheek.

Lieve Martin,
Ben je een beetje bijgekomen?
Het was een hele mooie bijeenkomst. Ik wist eigenlijk bijna niets over jouw geschiedenis. Omdat ik geen lid van de CPN was mocht ik natuurlijk niet echt meespelen en dan hoor je ook niet alles.
Het heeft me diep geraakt dat je al zo vroeg moest onderduiken. Jij bent met recht een oorlogskind.
Ik hoop dat je na dit boek niet in een zwart gat valt maar na een beetje rust weer een project op pakt. Want wat jij doet is steeds heel bijzonder.

Beste Martin,
Ik lees, met veel ontroering, jouw bijzondere boek.
Sommige verhalen komen me bekend voor, van mijn ouders en hun vrienden. Hoewel er ook velen liever niet over spraken.

Ha Martin en Bas,
Gefeliciteerd nog met het mooie brievenboek ‘van’ je ouders / oom en tante. Is prachtig geworden en ook zeer lezenswaardig. Ben er direct in begonnen. Het boeit uiteraard vanwege de inhoud van de brieven zelf maar ook vanwege de serene wijze waarop jullie het in een context hebben geplaatst.
Chapeau!

Boekpresentatie

De presentatie van het boek

Ik heb niets warms voor de winter
Schrijven tussen de regels van de Tweede Wereldoorlog
Brieven van Ab Veltman en Mirjam Veltman-Diamant

vindt plaats in het Verzetsmuseum Amsterdam
Plantage Kerklaan 61, 1018 CX Amsterdam

Zaterdag 9 november
• Zaal open 15:30
• Aanvang programma 16:00

Programma
• Welkomstwoord door Liesbeth van der Horst, directeur Verzetsmuseum Amsterdam.
• Arjenne Veltman vertelt hoe zij en haar zus Mirjam met hun grootouders over de oorlog hebben gepraat – en hoe dat tot de brieven heeft geleid die Ab en Mick in 1992 hebben geschreven.
• Martin Veltman en Bas van der Horst spreken kort over de totstandkoming van het boek.
• Mirjam Huffener van de Lotty Veffer Foundation houdt een presentatie over de reizende tentoonstelling “Post uit de vergetelheid – Waarom schrijf je me niet”, over brieven uit de Tweede Wereldoorlog, de verhalen erachter en de betekenis van die verhalen nu.

Vanaf 17:00 vieren het verschijnen van het boek met muziek (Lydia Blom), een hapje en een drankje.

Ik heb niets warms voor de winter is een klein monument voor Ab en Mick Veltman, maar ook voor alle andere verzetsstrijders die de moed hadden om in de jaren 1940-1945 te doen wat hun geweten ze ingaf. Het hart van het boek wordt gevormd door brieven die Mick en Ab aan elkaar en aan hun (klein-)kinderen hebben geschreven. Deze uitgave is bezorgd door Martin Veltman en Bas van der Horst en uitgegeven door Uitgeverij AMB, Diemen.

Ik hoop jullie allemaal op 9 november te ontmoeten!

Met vriendelijke groet,
Martin Veltman

“Waarom schrijf je me niet” – Post uit de Vergetelheid

Mirjam Huffener

De tentoonstelling laat zien hoe waardevol communicatie is voor het hooghouden van hoop, en, zoals Huffener zegt, ‘voor de menselijkheid van ons leven.’ Uit de brieven spreekt eenzaamheid en wanhoop over het lot, zoals in een noodkreet die Wanda uit kamp Vught stuurde en waaraan de titel is ontleend: ‘Waarom schrijf je me niet?’ Maar haar allerlaatste brieven zijn op een andere manier aangrijpend; uitsluitend tussen de regels door. Haar broer Ernst Verduin vertelt in het filmportret over Wanda dat haar persoonlijke stem door de censuur steeds sterker wordt gewist. Wat rest is nietszeggendheid; wat emotioneert is de verdwijning van het individuele.

“Waarom schrijf je me niet” – Post uit de Vergetelheid is tegelijkertijd een presentatie van cultureel erfgoed en een actueel pleidooi voor inlevingsvermogen; het slechten van grenzen. Naast de teruggevonden brieven, foto’s en nieuwe filmvertellingen is er een ‘stemhokje’, waarin bezoekers prikkelende vragen aantreffen over dilemma’s als privacy, communicatie en de opvang van vluchtelingen. En bij de opening onlangs in het Kohnstammhuis, op de campus van de Hogeschool van Amsterdam, pleitte journalist Natascha van Weezel tegen partijpolitieke polarisatie en het versterken van tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen, vertelt Huffener.

‘We hebben allemaal de neiging om in onze bubbel te blijven zitten,’ zegt ze, ‘soms verschanst achter grote woorden zoals hét fascisme, hét antisemitisme, dé Nederlanders en dé Duitsers. Op deze tentoonstelling wordt die neiging met persoonlijke verhalen genuanceerd. En door de samenwerking met Duitse culturele instellingen. Daaraan danken we ook het verhaal over de liefde tussen een Joodse vluchteling uit Duitsland en een Nederlands meisje. Gaandeweg is de tentoonstelling gegroeid. Verhalen maken verhalen los. De bijdrage van het Mondriaan Fonds, een Projectinvestering Instellingen, is essentieel voor de interregionale uitwerking en het reizen van de presentatie; daardoor wordt contact mogelijk met het publiek verspreid over heel Nederland en over de grens met Duitsland.’

Slechts één postzegel zette alles in gang en kan symbool staan voor de communicatie over afstand en tijd. Die zat op een kaart uit Dachau. Postzegelverzamelaar Bennie Vlaskamp stuitte erop en ging daarna actief op zoek naar post uit kampen en getto’s. In 2004 ontmoette Mirjam Huffener hem bij toeval op een studiereis naar de vernietigingskampen in Polen, in de trein naar Sobibor. Hun kennismaking markeert het begin van een gemeenschappelijk onderzoek samen met Arie van Dalen, met als resultaat een boek en, sinds 2009, de reizende tentoonstelling “Waarom schrijf je me niet” – Post uit de Vergetelheid, met uitgebreide website, die deze geschiedenis een stem geeft.

“Waarom schrijf je me niet” – Post uit de vergetelheid: tot en met 6 mei 2019, Kohnstammhuis Amsterdam

www.lottyvefferfoundation.nl

Pannetje

pannetje Ab Veltman

Dit pannetje droeg Ab tijdens zijn vlucht, aan het eind van de oorlog, met zich mee. Mick heeft dit hun hele leven bewaard…

Over de vlucht van Ab, meer hierover in het boekje Ik heb niets warms voor de winter, dat in 2019 zal verschijnen.

De publicatie komt dichterbij…

Het gaat goed met het project! Crowdfunding onder familie en vrienden is een groot succes geworden. Tot nu toe heeft deze actie 2000 euro opgeleverd. Dat geeft ons het vertrouwen om de planning verder in te vullen. Het boekje moet nog dit jaar verschijnen. Uitgever wordt AMB in Diemen. Daar is eerder het boek van een ander Weerdruk-project verschenen: De Wieg, reisleider langs verschoven idealen, door Stephan Steinmetz.
 

beeld: Brief van Ab uit Dachau, juni 1944

Enkele reacties…

Hierbij enkele reacties van familie en vrienden, sponsoren van het boekje Stuur warme sokkeneen monumentje voor Ab en Mick Veltman-Diamant:

 “Zojuist bijdrage geleverd aan het project ‘stuur warme sokken’. Wat een prachtig en belangrijk initiatief het brengt het verleden weer dichterbij en dit geval heel dichtbij gezien wat Mick en Ab allemaal voor mijn vader hebben gedaan. Ik heb zulke goede herinneringen aan Mick en Ab, de bezoeken aan huis, het zeilen, de heerlijke lunch die we altijd kregen maar ook de gesprekken en verhalen. Ik hoop dat het project slaagt en laat ons weten als we verder nog iets kunnen betekenen.”

“Dit wordt – zo neem ik aan – geen vrolijk boek. Wellicht wel een monumentje. We doen wel mee, maar we zijn net gister in Wenen aangekomen. Daar blijven we een dag of tien. Het toeval wil dat ik drie dagen geleden 6 paar nieuwe sokken heb gekocht bij de Hollandsch Eenheidsprijzen Maatschappij. Wat een luxe… In 1944 ongeveer f 1,90 per paar met distributiebon. Nu ongeveer 3 euro per paar zonder bon.”

“Goed van je en natuurlijk doe ik mee, dat spreekt vanzelf. De reden dat mijn ouders in het Verzet gingen had niet alleen te maken met hun politieke achtergrond, maar ook met de arrestatie van de vader van Rinus (mijn vader) eind maart 1941. Dit vanwege zijn actieve bijdrage aan het organiseren van de Februaristaking. Eerst Schoorl, daarna Amersfoort en tenslotte Sachsenhausen. Hij had het postuur van de dokwerker, maar bezweek in korte tijd onder de ontberingen. Samen met mijn nicht hebben we die geschiedenis uitgezocht en op papier gezet, evenals het verzetsverleden van mijn ouders, maar tot een boekje is het nooit gekomen. De titel van jouw boekje riep bij mij de herinnering op van de oproep van mijn opa in een van zijn briefkaarten: Moeder, vergeet niet mijn schoenen in het vet te zetten… en stuur mij een paar draaihakken, een combitang en wat schoenspijker want mijn zolen gaan los…”

“Een mooi project, waaraan we graag bijdragen. Op mijn bureau ligt een even omvangrijk als huiveringwekkend boek met tal van grotendeels unieke documenten over de Jodenvervolging, soms nog schrijnender dan de brieven van Ab Veltman. Het ligt daar altijd op mijn bureau, al heb ik met mijn Joodse achtergrond geen boeken nodig om mijn grootouders en andere familieleden, die ik nooit heb mogen kennen, te herdenken. We maken een bijdrage over.”

“Wat goed dat dit boekje wordt gemaakt. Besef me dat mijn grootouders en mijn vader de oorlog waarschijnlijk niet hadden overleefd zonder de hulp van Mick en Ab. En daarmee hadden wij ook niet bestaan. En dat geldt waarschijnlijk voor veel meer mensen. Bizar. Uiteraard draag ik ook graag bij, ik heb geld overgemaakt.”

“Ontving vandaag deze mail van Martin Veltman, de zoon van Mick en Ab, Mick was een volle nicht van Harry (moeders waren zusters), samen met Ab heeft zij de onderduik adressen verzorgd voor Harry en zijn ouders! Het lijkt me een goed idee te helpen om de uitgave van het boekje mogelijk te maken!”